Cùng trong chủ đề:

• Giữ chữ tín mới kết giao Bậc trên bậc dưới biết yêu biết nhường Xóm làng cư xử làm gương Láng giềng sau trước nhịn nhường là hơn Đi đường thì cứ nhường đường Be bờ làm ruộng cũng nhường bên kia
• Kẻ sĩ nhà cửa êm đềm, Từ nhà đến nước là điềm hưng bang. Những người thi đậu làm quan, Là người có học đã bàn Thi Thư. Nghèo mà có chí cần cù, Tương lai gây dựng dự trù cũng nên. Giàu mà quyết chí học bền, Vinh danh rạng rỡ tuổi tên trên đời.
• Ở đời có 3 điều đáng tiếc: Một là việc hôm nay bỏ qua Hai là đời này chẳng học Ba là thân này lỡ hư.
• Trải qua một phen tỏa triết (1), tăng thêm một phần kiến thức. (1) Tỏa triết: Ngăn trở đè nén, không để cho như ý.
• Nơi trang trọng phải xuống xe Những nơi miếu mạo xuống hè nhanh chân Ra vào ngồi đứng càng thuần Nếu không hợp lễ phải cẩn sửa ngay Nói năng ăn uống cả ngày Nếu không đúng lễ chữa ngay đừng nề
• Của chứa nghìn vạn, không bằng nghề mọn trong tay.
• Trong nhà cờ bạc chớ hề Gái trai ham bạc cả bề hư thân Trong nhà đàn hát phải ngăn Gái trai dâm loạn lấy răn đạo thường Trong nhà cờ thế đủ phương Gái trai suy bại chẳng đường làm ăn Trong nhà có nắp có ngăn Gái trai trọng lễ giữ răn đủ điều
• Học hỏi phải giữ ba niềm Cả ba cùng gắng chớ hiềm dời ra Cha mẹ phúc hậu thật thà Rồi con học tập thêm đà siêng năng Thầy nghiêm dạy dỗ nên chăng
• Chó giữa nhà ban đêm, gà coi gáy buổi sáng. Nếu không học sao đáng làm người? Con tằm nhả tơ, con ong làm mật. Người mà không học chẳng bằng con vật.
• Gươm tuy tốt, có mài mới sắc; tài tuy tốt, có học mới cao.
• Rất sang không phải đợi phải có chức tước, rất giàu không đợi phải có tiền tài.
• Tin sách cả, không có sách còn hơn.
• Có ruộng mà chẳng biết cày Có kho mà chẳng có đầy bầy ra, Có sách mà chẳng giở tra Cháu con ngu dốt để mà người chê, Như kho trống rỗng chẳng nề Những năm thiều thốn lấy gì mà ăn, Cháu con ngu dốt không răn Vì không lễ nghĩa làm căn để rèn.
• Ta không phải là người sinh ra đã biết, chỉ là người thích đạo của thánh hiền đời trước, cố sức mà cầu lấy được.
• Sinh ra mà đã biết là bậc trên; học rồi mới biết, là bậc thứ; gặp cảnh khốn rồi mới chịu học, lại còn thấp hơn nữa. Thấp nhất là gặp cảnh khốn rồi mà vẫn không chịu học.
• Đợi rỗi mới học, thì lúc rỗi cũng không có thể học được.
• Người ta sống ở trên đời Ba điều ân nghĩa ta thời phải ghi Một lòng tâm niệm như y Không cha hồ dễ có chi thân mình Không vua mình chẳng nên vinh Không thày há dễ gì mình làm nên.
• Không dạy mà cũng hiểu lời Chẳng phải là thánh ông trời sinh sao, Dạy rồi mới biết thấp cao Không phải người giỏi thì sao mà bày, Dạy rồi mà cũng không hay Không ngu thì cũng sánh bày lũ điên, Vất vả rồi mới nên hiền Nếu không có chí thì nên sao tầy.
• Học cũng có ích như trồng cây: mùa xuân được hoa, mùa thu được quả.
• Nuôi con mà chẳng dạy con Ấy là lỗi bố đừng còn trách ai Dạy dỗ mà chẳng nghiêm bài Thì thầy lỗi nặng còn ai chối nào Học tập mà chẳng cần lao Thì bao nết xấu sẽ vào mình con Đi theo những bậc hiền hơn Chiếu soi chuyện cổ để còn xét kim
• Ngẫm nghĩ việc xưa để hiểu việc nay, hành vi đáng làm thầy người khác.
• Người đi học có đức hiền Cháu con thông sáng kế liền đời sau Kẻ bất đức phải bảo nhau Cháu con ngu muội đời sau còn dài Con trai chẳng dạy nên trai Thì như lừa giống nuôi hoài công đi Con gái chẳng dạy bảo gì Không bằng nuôi lợn có khi ăn lòng Dạy răn từ lúc vỡ lòng Trước là lễ phép trong lòng phải ghi Hỏi thưa mà chẳng biết gì Thì coi như đứa ngu si nhất đời.
• Tổ tông dù xa, thờ cúng không thể không thành tâm; Con cháu dù ngu, kinh sách không thể không tìm độc.
• Muốn cho trên dưới hòa thân Nết quý là nhẫn muôn phần nhớ ghi Vua tôi mà nhịn chút đi Thế nước vững trọn làm gì chuyển lay Cha con nhẫn được càng hay Tự toàn gia đạo sau này ấm êm Vợ chồng càng phải nhẫn thêm Thì bày con trẻ khỏi điềm bơ vơ An hem nhẫn thì được nhờ Gia trung khỏi sự thờ ơ nhạt nhòa Nhịn bằng hữu sống hài hòa Thì tình chẳng nhạt nghĩa xa hóa gần Mỗi mỗi sự nhẫn tự thân Người người yêu kính nhân nhân theo về
• Tài cao mà không học, vẫn chưa là hoàn toàn.
• Làm người mà học chẳng bền, Thì như đêm tối lần tìm lối đi. Như điếc nghe chẳng hiểu gì, Mắt trông thấy chữ mà như người mù. Bé mà chăm chỉ cần cù, Lớn khôn được việc thỏa bù công lênh. Ngay tâm tu sửa thân mình, An bang trị quốc gia đình ấm êm.
• Cửa nhà hòa thuận, tuy bữa ăn không đủ,vẫn có vui vầy, Học hành sớm đạt, dẫu của không dư dật, vẫn được vui sướng.
• Sĩ phu mà ba ngày không xem sách thì soi gương mặt mũi đáng ghét, nói chuyện nhạt nhẽo khó nghe.
• Nghèo là cảnh thường của học trò; chết là sự hết của đời người.
• Học cho rộng Hỏi cho thật kỹ Suy nghĩ cho thật cẩn thận Phân biệt cho thật rõ ràng Làm việc cho hết sức Như thế mới thành người
• Học giả nên thu liễm (1) tinh thần: ví như lò lửa, để tụ lại thì vừa nóng, vừa sáng mãi, tải ra thì chóng tàn. (1) Thu liễm: Thu lại, lượm lại, không để cho tản ra.
• Học dễ mà thích học thì khó, làm dễ mà hết sức làm thì khó, xấu hổ dễ mà biết xấu hổ thì khó.
• Làm vua đức kính phải dày Bề tôi phải giữ lễ ngay trung thành Yêu con cha dưỡng đức lành Để con hiếu thảo phúc dành mai sau Anh chị hòa mục làm đầu Các em cung thuận bảo nhau hiền hòa Làm chồng uy đức tỏ ra Để cho vợ kính vợ hòa vợ theo
• Rượu ngon thiết bạn tâm đầu, vàng mười tiêu hết mong mua sách về.
• Không biết thì hỏi, không hay thì học.
• Phú quí mà kiêu ngạo, cố nhiên là không phải; học thức mà kiêu ngạo, cái hại cũng khá to.
• Tích thóc gạo phòng thất thời Tích quần tích áo phòng trời chuyển cơn Người tiết kiệm thì đủ hơn Điềm tĩnh trọn đạo thì an mọi bề Biết dự bị phòng gian phi Nuôi con dạy dỗ phòng khi về già Hiếu với mẹ thảo với cha Thì con hiếu lại với ta khác gì
• Tu thân bớt dục mọi bề Siêng năng cần kiệm gia tề đến nơi Đừng xa hoa, cấm ăn chơi Để dành để dụm để ngơi lúc cần Hiển vinh với nhục cũng gần Yên vui phải nhớ những lần nguy nan Đạo cao đức trọng mới sang Áo rách mà sạch hơn vàng tanh hôi
• Nuôi con mà chẳng dạy dỗ, ấy là lỗi của người cha. Dạy học mà chẳng nghiêm, ấy là sự lười nhác của người thầy. Kẻ làm con mà chẳng học, chẳng phải điều thích đáng. Lúc nhỏ chẳng học thì già sẽ làm gì?
• Vận hội lỡ làng vàng hoá sắt, thời cơ may mắn sắt như vàng. Đọc sách nghiền ngẫm kỹ càng, một chữ đáng giá nghìn vàng hỡi ai.
• Người ta mà tốt với mình Thì mình tốt lại thật tình ngay đi Người ta xử xấu mình gì Mình không xấu lại như y mới là Việc lành chớm khởi lòng ta Thì trời chiều ý hẳn là việc nên Hễ ai làm ác triền miên Tất là có kẻ không hiền trị ngay
• Ngũ luân năm thứ ở đời Cương thường là gốc xin người nhớ ghi Cương thường chẳng coi ra gì Thì như cầm thú lấy chi làm người Kiến ong còn có chúa tôi Huống người tai mắt trên đời vậy ư Ba cương cùng với chín trù Xưa nay không đổi mặc dù vần xoay
• Lặng yên nhớ điều đã học, kiên trì học tập không biết chán, dạy bảo người khác không biết mệt mỏi, ta đã làm được việc nào trong ba việc ấy?
• Mỗi ngày biết thêm điều chưa biết. Mỗi tháng quên đi những điều đã biết. Như vậy gọi là người ham học.
• Ba người cùng đi, tất có một người là thầy ta, chọn người hay mà bắt chước, người dở mà sửa mình.
• Đời sống có hạn mà sự học thì vô hạn.
• Học mà chưa thấy vui thì chưa gọi là học.
• Kẻ sĩ cần nhất phải khí độ cho to, và kiến thức cho rộng.
• Ngọc không mài dũa thì không thể trở thành khí dụng; người ta không học thì không hiểu được lẽ phải.
• Bậc quân tử có ba cái lo: lo rằng mình không nghe biết nhiều. Lo rằng mình đã biết nhiều nhưng không học được những điều đã biết. Lo rằng mình đã học được nhưng không thực hành được những điều đã học.